Архив
Май 2024
ПнВтСрЧтПтСбВс
  
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
  

ХАБАЗЫҒ ІЧЕНІҢ ЧУРТАЗЫН НИИКТИР

1006 7 декабря 2017 | Асхыс Чайааны

ХАБАЗЫҒ ІЧЕНІҢ ЧУРТАЗЫН НИИКТИР
ИРТКЕН НЕДЕЛЯДА ХАКАСИЯ ПАЗЫ ВИКТОР ЗИМИН КӦП ПАЛАЛЫҒ ІҶЕЛЕРНЕҢ ТОҒАЗЫҒ ИРТІРГЕН. ОЛ ПУ НААДА ТАНЫХТАЛҒАН ІҶЕ КӰНІНЕ ЧАРЫДЫЛҒАН ӀДӦК ПАЙРАМНЫҒ ЧЫЫЛЫҒДА ХАКАСИЯДАҢ СЕНАТОР, ФЕДЕРАЦИЯ ЧӦБІНІҢ КІЗІЗІ ПАЗА ТИКСІ ХАЗНАБЫСТЫҢ «РОССИЯ ІҶЕЛЕРІ» ХАЛЫХ ЧӦРІМІНІҢ УСТАҒҶЫЗЫ ВАЛЕНТИНА ПЕТРЕНКО, ХАКАСИЯНЫҢ СОЦИАЛЬНАЙ АРАЧЫЛАНЫС МИНИСТРӀ НАТАЛЬЯ КАРАМАШЕВА ПАЗА ЧӦРІМНІҢ РЕСПУБЛИКАДАҒЫ ПӦЛИИНІҢ КІЗІЛЕРІ АРАЛАСХАННАР.
 
ТОҒАЗЫҒДА КӦП ПАЛАЛЫҒ ІҶЕЛЕРГЕ ХАКАСИЯ ПАЗЫНЫҢ АЛҒЫСТАС ПІЧИИ ПАЗА «РОССИЯ ІҶЕЛЕРІ» ЧӦРІМНІҢ КӰМӰС ТАНИИ ЧИТІРІЛГЕН. ААРЛЫҒ СЫЙЫХТАРНАҢ ТАНЫХТАТХАННАРНЫҢ АРАЗЫНДА ЕЛЕНА СУНЧУГАШЕВА ПАЗА МАРИЯ КЫЗЛАСОВА ПОЛҒАННАР.
 
 
Чыылығны азып, Виктор Михайлович іҷелерні ирткен ӱлӱкӱннең чылығ алғыстаан. Ол ипчілер хазнабыста хаҷан даа, ізестіг тыл полып, чуртас ӧзені полчалар тіп таныхтаан. Республика пазы тоғазыға килген кӧп палалығ іҷелерге, палаларны турыстығ ӧскіреріне прай кӱстерін салчатхан ӱчӱн, алғыс сӧстерін читірген.
 
Аның таниинаң, тоғазығ тиктең нимес ӱлӱкӱн таныхталған соонаң иртірілген. Виктор Зимин Валентина Петренконың килерін ӧнетін сахтаам теен. Валентина Александровна, «Россия іҷелері» чӧрімнің устағҷызы полып, тиксі хазна синінде іҷелернің, сӧбірелернің сидіксіністіг сурығларын кӧдірче паза оларны пӧгеріне кӧп хайығ айландырча. Ідӧк ол Федерация Чӧбінде Хакасияның кізізі полча, аннаңар ол республика киректерінең чахсы таныс паза ағырсымнығ сурығларны пӧгерінде ӧткін араласча.
 
Валентина Петренко ідӧк ипчілерні Іҷе кӱнінең алғыстаан. Чооғында ол Россия президенті Владимир Путиннің пастаанынаң сӧбірее полызығ пирер кӧстегнең кирілген программалар уғаа тузалығ полчатханынаңар искірген. Ідӧк ол полған на іҷенің хазнабысты тилідеріне, кӱстенҷік тӧлні ӧскіреріне улуғ хозым итчеткенін таныхтаан. Уламох пос палаларынаң пасха іҷе-пабазы хайии чох халған палаларны ӧскірчеткеннер улуғ аарласта поларға киректер теен ол. Олар мындағ олғаннарға, оларны паарсаснаң ибіріп, соонаң постарының чуртас чолын таап алар, пик сӧбіре тӧстир оңдай пирчелер.
 
Мындағ аллығ чӱректіг кізілернің санына Саяногорск городтың чуртағҷызы Ирина Галкинаны кирерге чарир. Ол сӧбірезінзер 14 паланы алып алған. Че тоғазыға хығыртылған ипчілернің прайзы ла палалар алып ӧскірбинчеткен ползалар даа, олар олғаннарны ӱгредеріне, пілістерін, кӧнігістерін тилідеріне чуртастарын пир салғаннар. Ағаа хоза, постары кӧп пала ӧскір салғаннар. Мындағ ӧткін іҷелернің санына кірчелер Елена Васильевна Сунчугашева паза Мария Михайловна Кызласова.
 
Елена Васильевна Алтай аймааның Аршаннар аалында чуртапча, англия тілі паза істеніс уроктарын апарча. Ол хада хонғаны Валерий Петрович Трояковнаң ӱс пала ӧскір салған, амғы туста оларның ікі парха пар. Елена Васильевна ӧӧн тоғызынаң пасха, аалның халых чуртазында ӧткін араласча: орындағы ансамбльға чӧрче, ветераннарнаң тоғыс апарҷаң ӧменің кізізі полча.
 
Мария Михайловна Кызласова Асхыс аймааның Кызлас аалында чуртапча. Ол ідӧк ӱгретчі полча, кӧп чыллар хакас тілі уроктарын апарған, амғы туста орыс тілін апарча. Школада тиксі 42 чыл істен салған. Мария Михайловна хада хонғаны Анатолий Андреевич Кызласовнаң тӧрт пала азахха турғыс салған. Хомзынысха, Анатолий Андреевич амғы туста изен нимес. Андағ даа полза, кӧп палалығ іҷе, холларын тӱзірбин, пала-пархаларына прай саринаң полызарға сіренче. Мария Михайловнаның чооғынаң, пӱӱнгі кӱнде аның ӧӧн сағыссыразы - пархаларын (таныхтирға кирек, аның алты парха) пай, сіліг тілібіске ӱгрет салары. Пархаларымны чоныбыстың, пурунғыларыбыстың тіліне ӱгрет салбазам, хайди пала ӧскір салғам тиирбін тіп чоохтапча ол.
 
 
«Пӱӱнгі тоғазығ минің кӧңніме уғаа тың кірді. Правительство синінде иртірілчеткен чыылығда пастағызын на араластым. Устағҷыларның чоохтарын истіп, кӧп сағыс сағынылча. Хазнабыс, іҷелерні, сӧбірелерні тастабин, оларға полызарына ізеніс пар. Ноо даа кізі палазын часкалығ, талааннығ ӧскірерге сағынча, пу киректе ӱлгӱлерібіс оларға хабасса, чахсы полар. Андағ полызығ полза, іҷенің чуртазы нииктелер, андада пала даа часкалығ полар. Минің кӧрізімнең, кӧп палалығ сӧбіреде ӧскен олған хазнаа кӧп туза ағылча, ол тоғысха кӱс, нандырығлығ полча», - таныхтаан улуғ опыттығ ӱгретчі.
 
Сағынчам, пу тоғазығ полған на араласчаа туза полған полар. Кӧп палалығ іҷелер республика пазына сағыссыратчатхан сурығларын пиргеннер, аал чуртағҷыларын хайығ чох артыспинчатхан ӱчӱн алғыстааннар. Ідӧк чыылығ тузында Виктор Михайлович килчеткен чылны Хакасияда Іҷе чылы тіп чарлир сағызынаң ӱлескен. Че ол чарлалза даа, сӧбіре сурығларына пір ле чыл хайығ айландырылбас, анзы хай пірее программаларны, проекттерні чуртасха кирерге полызар тіп таныхтаан республика устағҷызы.
 
 
Автор : Татьяна КЫШТЫМОВА
http://khakaschiry.ru/news/detail.php?ID=5047
Комментировать  

Фотогалерея